M.KEMAL ATATÜRKÜN SÖZLERİYLE 30 AĞUSTOS ZAFERİ

Türk tarihinin dönüm noktası



Efendiler, Afyonkarahisar -
Dumlupınar Meydan Muharebesi ve onun son safhası olan bu 30 Ağustos
Muharebesi Türk tarihinin en mühim bir dönüm noktasını teşkil eder.
Tarihi millîmiz çok büyük ve çok parlak zaferlerle doludur. Fakat Türk
milletinin burada ihraz ettiği zafer kadar neticei kat'iyeli ve bütün
tarihe, yalnız bizim tarihimize değil, cihan tarihine yeni cereyan
vermekte kat'i tesirli bir meydan muharebesi hatırlamıyorum.


Hiç şüphe etmemelidir ki,
yeni Türk Devletinin, genç Türk Cumhuriyetinin temeli burada tarsin
olundu. Hayatı ebediyesi burada tetviç olundu. Bu sahada akan Türk
kanları, bu semada pervaz eden şehit ruhları devlet ve Cumhuriyetimizin
ebedî muhafızlarıdır. Burada esasını vâzettiğimiz ''Şehit Asker''
âbidesi işte o ruhları, o ruhlarla beraber gazi arkadaşlarını, fedakâr
ve kahraman Türk milletini temsil edecektir. Bu âbide, Türk vatanına
göz dikeceklere Türk'ün 30 Ağustos günündeki ateşini, süngüsünü,
savletini, kudret ve iradesindeki şiddeti hatırlatacaktır.
Efendiler,
bu muazzam zaferin muhtelif âmilleri fevkinde en mühimi ve aslîsi Türk
milletinin bilâkaydüşart hâkimiyetini eline almış olmasıdır. Bu
hâdisenin tarihimizde ve bütün cihanda ne büyük, ne feyizli bir inkilâp
olduğunu izaha lûzum görmem. Milletimizin uzun asırlardanberi hanlar,
hakanlar, sultanlar, halifeler elinde, onların tahakküm ve istibdadı
altında ne kadar ezildiğini, onların hırslarını temin yolunda ne kadar
büyük felâketlere ve zararlara uğradığını düşünürsek, milletimizin
hâkimiyetini eline almış olması hâdisesinin bütün azamet ve ehemmiyeti
nazarlarımızda tecelli eder. Gerçi büyük zaferin ferdasına kadar
İstanbul'da halife ve sultan namı altında bir şahıs ve onun işgal
ettiği hilâfet ve saltanat ünvaniyle bir makam vardı. Fakat bu zaferden
sonra millet o makamları ve o makam sahiplerini lâyık olduğu âkıbete
isal etti.



Millî hâkimiyet öyle bir nur'dur ki...



Efendiler, hâkimiyeti
milliye öyle bir nurdur ki, onun karşısında zincirler erir, taç ve
tahtlar yanar, mahvolur. Milletlerin esareti üzerine kurulmuş
müesseseler her tarafta yıkılmaya mahkûmdurlar. Avrupa'nın ortasından
tâ Şark'ın öbür ucundaki binlerce senelik memleketlere bakacak olursak,
Osmanlı İmparatorluğunun istihkak ettiği talihi daha güzel
anlayabiliriz.
Arkadaşlar, sarayların içinde Türkten gayri
unsurlara istinat ederek, düşmanlarla ittifak ederek Anadolu'nun,
Türklüğün aleyhine yürüyen çürümüş gölge adamlarının Türk vatanından
tard, düşmanların denize dökülmesinden daha rehakâr bir harekettir.
Türk milletini mübârek vediai ecdat olan bu topraklarda tam mânasıyla
efendi olarak yaşaması ancak o fuzulî bîmâna olduktan başka,
mevcudiyetleri mahzı zarar ve felkâket olan makamların bertaraf
edilmesiyle mümkün olabilirdi.


Efendiler, onlar yüzünden Türk
vatanının ve Türk milletinin geçirdiği kederleri, elemleri hissetmemiş
bir ferdimiz yoktur. Bu kadar matemler ve felâketler geçirdikten sonra
elbette Türk öğrenmiştir ki, vatanı yeniden yapmak ve orada mesut ve
hür yaşayabilmek için behemehal hâkimiyetine sahip olmak ve Cumhuriyet
bayrağı altında bütün evlâtlarını toplu ve dikkatli bulundurmak
lâzımdır. Efendiler, asırlardan beri inleyerek feryad eden, fakat
müstebitlerin, muğfillerin, cahillerin vucuda getirdikleri mânialarla
canhıraş sedasını milletin kulağına isma edemeyen zavallı vatan, bugün
diyor ki, can kulağınızı harap olmuş, sinesinde en derin ıstıraplar
duymuş valdenizin samimî hitabına daima açık bulundurunuz. Efendiler,
Asya'da, Avrupa'da, Afrika'da hükümran olmak kudret ve kabiliyetini
göstermiş olan ecdadımız vaktinde bu sedayı işitmekten menedilmemiş
olsalardı, Türk camiasının, Türk mefkûresinin, Türk menafiinin mahfuz
ve feyizdar olacağı ana vatanı bugünkü şekli harabisinde mi tevarüs
ederdik? Efendiler, artık vatan imar istiyor, zenginlik ve refah
istiyor. İlim ve marifet, yüksek medeniyet, hür fikir ve hür zihniyet
istiyor. Şeref, namus, isktiklâl, hakikî varlık, vatanın bu taleplerini
tamamen ve serian yerine getirmek için esaslı ve ciddi bir suratte
çalışmayı emreder.


Efendiler, asırlardanberi
Türkilye'yi idare edenler çok şeyler düşünmüşlerdir; fakat yalnız bir
şeyi düşünmemişlerdir: Türkiye'yi. Bu düşüncesizlik yüzünden Türk
vatanının, Türk milletinin duçar olduğu zararları ancak bir tarzda
telâfi edebiliriz: O da artık Türkiye'de Türkiye'den başka bir şey
düşünmemek. Ancak bu zihniyetle hareket ederek her türlü selâmet ve
saadet hedeflerine vasıl olabiliriz.



Bu zafer, hâkimiyeti eline alan milletin ilk hedefi idi!



Efendiler, bizim milletimiz vatanı
için, hürriyeti ve hâkimiyeti için fedakâr bir halktır; bunu isbat
etti. Milletimiz yaptığı inkılâbatın kıskanç müdafiidir de. Benliğinde
bu faziletler yerleşmiş bir milleti, yürümekte olduğu doğru yoldan, hiç
kimse, hiçbir kuvvet alıkoyamaz.


Efendiler, milletimiz hâkimiyetini
eline aldığı gün, bilmeyen kalmamıştır, en karanlık felâketlerin, en
derin uçurumu kenarında bulunuyordu. Kuvvei maddiyesi yıpratılmış,
vesaiti müdafaası gabolunmuş, maneviyatı, mukaddesatı duçarı tecavüz
olmuş elîm bir vaziyette bulunuyordu. Bütün bunlara rağmen
mevcudiyetini ve istiklâlini kurtarmaya karar verdi. Bu kararından
muvaffak olabilmek için bütün milletin kendine bir hedef ve hareket
tesbit etmesi lâzım geliyordu. Bütün milletin, o hedef üzerinde
behemehal muvaffak olmayı gayei emel telâkki etmesi icabediyordu.
Millet bütün mevcudiyetiyle, bütün fedakârlığıyla, bütün imaniyle o
hedefe beraber yürüsün ve behemehal muvaffak olsun lâzımdı. Efendiler,
o hedef burası idi. Gayei emel olan muvaffakiyet burada ihraz olunan
zafer idi.


Efendiler, milletimiz bundan
sonraki mesaisinde de muvaffak olabilmek için, millî hedefini bütün
vuzuh ve katiyetle, tekmil vatandaşların nazarında ve vicdanında bütün
parlaklığıyla tesbit etmiş bulunuyor. İsterseniz benim burada hedef
dediğim şeyi, siz milletin mefkûresi tesmiye ediniz. Fakat bu unvanı
verirken dikkat ediniz ki, hayalî bir mânaya kendimizi kaptırmayalım.



Yeni hedef: Medenî seviyemizi yükseltmek



Efendiler, milletimizin hedefi,
milletimizin mefkûresi bütün cihanda tam mânasıyla medenî bir heyeti
içtimaiye olmaktır. Bilirsiniz ki, dünyada her kavmin mevcudiyeti
kıymeti, hakkı hürriyet ve istiklâli, malik olduğu ve yapacağı medenî
eserlerle mütenasiptir. Medenî eser vücuda getirmek kabiliyetinden
mahrum olan kavimler, hürriyet ve istiklâllerinden tecrit olunmaya
mahkûmdurlar. Tarihi beşeriyet baştan başa bu dediğimi teyid
etmektedir.



Medeniyet yolunda yürümek ve
muvaffak olmak, şartı hayattır. Bu yol üzerinde tevakkuf veyahut bu yol
üzerinde ileri değil geriye bakmak cehil ve gafletinde bulunanlar,
medeniyeti umumiyenin huruşan seli altında boğulmaya mahkûmdurlar.


Efendiler, medeniyet yolunda
muvaffakiyet teceddüde vâbestedir. İçtimaî hayatta, iktisadî hayatta
ilim ve fen sahasında muvaffak olmak için yegâne tekâmül ve terakki
yolu budur. Hayat ve maişete hâkim olan ahkâmın, zaman ile tagayyür,
tekâmül ve teceddüdü zarurîdir. Medeniyetin ihtiraları, fennin
harikaları, cihanı tahavvülden tahavvüle duçar ettiği bir devirde,
asırlık köhne zihniyetlerle, maziperestlikle muhafazai mevcudiyet
mümkün değildir. Medeniyetten bahsederken şunu da katiyetle beyan
etmeliyim ki, medeniyetin esası, terakki ve kuvvetin temeli, aile
hayatındadır. Bu hayatta fenalık, muhakkak içtimaî, iktisadî, siyaî
aczi mucip olur. Aileyi teşkil eden kadın ve erkek unsurların hukuku
tabiiyelerine malik olmaları, aile vazifelerini idareye muktedir
bulunmaları lâzimedendir.



İktisaden yükselmeye çalışmalıyız



Efendiler, milletimiz burada
tesbit ettiğimiz büyük zaferden daha mühim bir vazife peşindedir. O
zaferin idraki milletimizin iktisat sahasındaki muvaffakitleriyle
mümkün olacaktır. Bilirsiniz ki, iktisaden zayıf bir bünye fakrü
sefaletten kurtulamaz; kuvvetli bir medeniyete, refah ve sadete
kavuşamaz; içtimaî ve siyasî felâketlerden yakasını kurtaramaz.
Memleketin idaresindeki muvaaffakiyet ve iktisadiyatındaki müktesebat
derecesiyle mütenasip olur. Hiçbir medenî devlet yoktur ki, ordu ve
donanmasından evvel iktisadını düşünmüş olmasın. Memleket ve istiklâl
müdafaası için vücudu lâzım olan bütün kuvvetler ve vasıtalar
iktisadiyatın inbisat ve inkişafiyle mükemmel olabilir.


Milletimizin muttasıf olduğu
kuvvetli seciye, sarsılmaz irade, ateşîn milliyetperverlik iktisadî
muvaffakiyetten nebeân edecek feyizlerle de lâyık olduğu derecede
takviye olunmak zarurîdir. Asır mübarezesinde milletimizi muvaffak
edecek bir iktisadî hayat teminini istihdaf eden umumî maarif ve
terbiye sistemlerimiz, her gün daha çok esaslaşacak ve elbette muvaffak
olacaktır.


Efendiler, artık bugün hayat
ve insaniyet icapları bütün hakikatiyle tecelli etmiştir. Bunlara
mugayir olan rivayetler ahlâk ve imana esas olmaz. Hakikat tecelli
edince kizp ortadan kalkar. Safsatalar, hurafeler kafalardan
çıkmalıdır. Her türlü teali ve tekemmüle müsteit olan milletimizin
içtimaî ve fikrî inkilâp hatvelerini kısaltmak isteyen maniler
behemehal bertaraf edilmelidir.

Gençlere hitap



Efendiler, son sözlerimi münhasıran memleketimizin gençliğine tevcih etmek istiyorum.
Gençler!
Cesaretimizi
takviye ve idame eden sizsiniz. Siz almakta olduğunuz terbiye ve irfan
ile, insanlık meziyetinin, vatan muhabbetinin, fikir hürriyetinin en
kıymetli timsali olacaksınız.
Ey yükselen yeni nesil! istikbâl sizindir. Cumhuriyeti biz tesis ettik; onu ilâ ve idame edecek sizsiniz.
Arkadaşlar, bu gaza ve şehadet diyarını terkederken ''Şehit Asker''i hep beraber hürmet ve tazimle selâmlayalım.

tşkler paylaşım için